แม่เหล็ก คือ วัตถุชนิดหนึ่งที่มีสมบัติดึงดูดโลหะบางชนิดได้ หากนำแม่เหล็กเข้าใกล้วัตถุที่เป็นสารแม่เหล็ก เช่น เหล็ก จะเกิดการดึงดูด
แม่เหล็ก 1 แท่ง จะมี 2 ขั้วเสมอ คือ ขั้วเหนือ ใช้สัญลักษณ์ N และขั้วใต้ ใช้สัญลักษณ์ S
รอบ ๆ แม่เหล็กจะมีสนามแม่เหล็กเกิดขึ้น โดยมีทิศทางพุ่งจากขั้วเหนือไปสู่ขั้วใต้ บริเวณปลายแท่งแม่เหล็กจะมีแรงดึงดูดมากที่สุด และจะลดน้อยลงเมื่อถัดเข้ามา จนไม่มีแรงดึงดูดตรงกึ่งกลางแท่งแม่เหล็ก
เมื่อนำแท่งแม่เหล็กขั้วเดียวกันวางใกล้กันจะเกิดแรงผลัก
เมื่อนำแท่งแม่เหล็กขั้วต่างกันวางใกล้กันจะเกิดแรงดึงดูด
เมื่อนำวัตถุที่เป็นสารแม่เหล็ก ได้แก่ เหล็ก นิกเกิล โคบอลต์ เข้าใกล้บริเวณสนามแม่เหล็ก จะทำให้แม่เหล็กดึงดูดวัตถุนั้น ๆ
วัตถุที่มีสารแม่เหล็ก เช่น กิ๊บติดผม กรรไกร เหรียญบาท เข็มหมุด
วัตถุที่ไม่มีสารแม่เหล็ก เช่น หลอดกาแฟ กระดาษ ปากกา ยางลบ พลาสติก ยาง
แม่เหล็กประดิษฐ์ที่พบทั่วไปมีรูปร่างลักษณะแตกต่างกัน ดังนี้
เมื่อหันขั้วแม่เหล็ก 2 แท่ง เข้าหากันจะเกิดแรงดึงดูดหรือแรงผลักกัน ดังนี้
- ประโยชน์ของแม่เหล็ก
เรานำสมบัติของแม่เหล็ก คือ แรงดึงดูด และแรงผลัก ไปใช้ประโยชน์ เช่น
- ตู้เย็น นำแม่เหล็กติดไว้ที่ขอบประตูตู้เย็นแล้วหุ้มด้วยแผ่นยาง เพื่อให้ประตูตู้เย็นปิดสนิทและป้องกันความเย็นไหลออกจากตู้เย็น
- กันชนประตู นำแม่เหล็กติดไว้ที่ผนังและติดสารแม่เหล็กที่ประตู เมื่อเปิดประตู แม่เหล็กที่ผนังจะดึงดูดสารแม่เหล็กที่บานประตูไว้ ทำให้ประตูไม่กระแทกกับผนัง เมื่อมีลมพัด
- โทรศัพท์เคลื่อนที่ มีแม่เหล็กเป็นส่วนประกอบภายในตัวเครื่อง เพื่อทำให้โทรศัพท์สามารถทำงานได้
- ไขควง ปลายไขควงเป็นแม่เหล็ก เพื่อดึงดูดตะปูเกลียวเล็ก ๆ ที่เราจับไม่ถนัดเมือ ทำให้ขันตะปูเกลียวได้สะดวก
